Objective-C, język programowania obiektowego

Objective-C to język programowania obiektowego, który został opracowany w latach 80. XX wieku przez firmę StepStone. Język ten był początkowo stosowany głównie do tworzenia aplikacji dla systemu NeXTSTEP, ale zyskał na znaczeniu po przejęciu firmy NeXT przez Apple w 1996 roku. Przez wiele lat Objective-C był głównym językiem programowania wykorzystywanym do tworzenia aplikacji na platformy iOS i macOS.

Obecnie, mimo że został wyparty przez nowszy język sw, Objective-C nadal jest używany w istniejących projektach i utrzymywany przez Apple, głównie ze względu na ogromną bazę aplikacji napisanych w tym języku. W tym artykule przyjrzymy się historii Objective-C, jego zaletom i wadom oraz roli, jaką pełni dziś w rozwoju oprogramowania na platformy Apple.

Historia Objective-C

Objective-C to język programowania obiektowego, który został stworzony w latach 80. XX wieku przez Brad’a J. Cox’a i Tom’a Love’a w firmie Stepstone. Początkowo miał on służyć do tworzenia systemów operacyjnych NeXTSTEP i OpenStep, ale wkrótce stał się popularnym językiem programowania wśród deweloperów tworzących oprogramowanie dla systemów Apple. W 1996 roku, Apple kupiło NeXT, a wraz z tym przejęło również Objective-C. W kolejnych latach, dzięki wzrostowi popularności systemów macOS i iOS, stał się jednym z najważniejszych języków programowania wśród deweloperów tworzących aplikacje dla tych platform. Obecnie, choć jego popularność spadła na rzecz Swift, wciąż pozostaje ważnym językiem programowania dla systemów Apple.

Czy szukasz wykonawcy projektów IT ?

Sprawdź case studies

Zalety i możliwości języka Objective-C.

Objective-C to język oparty na C, z dodatkowymi możliwościami programowania obiektowego. Oferuje takie funkcje jak:

• Kategorie i protokoły, które pozwalają rozszerzać istniejące klasy bez dziedziczenia,
• Dynamiczne typowanie i wysyłanie wiadomości (ang. dynamic dispatch), które umożliwiają elastyczne manipulowanie obiektami w czasie wykonywania programu,
• Integracja z bibliotekami C i C++, co czyni go użytecznym w projektach wielojęzycznych.

Dzięki tym cechom Objective-C przez lata był bardzo elastycznym narzędziem do tworzenia aplikacji na macOS i iOS. Wciąż można go spotkać w wielu dużych, wieloletnich projektach.

Wady Objective-C

Choć Objective-C ma wiele mocnych stron, ma również swoje wady, które sprawiają, że obecnie jest on coraz rzadziej wybierany do nowych projektów:

• Nietypowa składnia – inspirowana Smalltalkiem, może być trudna do opanowania dla początkujących,
• Brak nowoczesnych rozwiązań, takich jak bezpieczne typowanie, struktury danych wbudowane w język czy w pełni zautomatyzowane zarządzanie pamięcią,
• Złożoność i objętość kodu – wiele operacji wymaga pisania dłuższego, bardziej skomplikowanego kodu niż w Swift,
• Ograniczony dostęp do nowych API Apple – wiele nowoczesnych frameworków, takich jak SwiftUI, Combine, SwiftData czy Async/Await, są projektowane z myślą o Swift i nie są w pełni kompatybilne z Objective-C.

Porównanie Objective-C z językiem Swift

Swift, zaprezentowany przez Apple w 2014 roku, został zaprojektowany z myślą o nowoczesnym, bezpiecznym i wydajnym programowaniu. Wersja Swift 6 (2024) przyniosła jeszcze więcej funkcji, które całkowicie oddzielają go od poprzednika:

Mimo że oba języki są używane na platformach Apple, Swift jest obecnie preferowanym wyborem do tworzenia nowych aplikacji. Objective-C pełni coraz częściej funkcję języka utrzymaniowego, używanego głównie do obsługi starszych projektów lub integracji z bibliotekami w C/C++.

Przyszłość języka Objective-C,

Objective-C wciąż jest obsługiwany i utrzymywany przez Apple, ale jego rozwój praktycznie się zatrzymał. Nowe funkcje języka nie są już dodawane, a dokumentacja koncentruje się głównie na Swift. Apple nie ogłasza zakończenia wsparcia dla Objective-C, ale coraz więcej firm decyduje się na migrację swoich aplikacji do Swift – zarówno ze względu na nowoczesność języka, jak i dostępność nowych narzędzi.

W nadchodzących latach Objective-C prawdopodobnie będzie stopniowo tracić znaczenie, stając się językiem obsługi starszego kodu (legacy). Dla nowych programistów i zespołów, nauka Swift jest zdecydowanie bardziej przyszłościowa.

Podsumowując, Objective-C to język programowania obiektowego, który jest szeroko stosowany w tworzeniu aplikacji dla platform Apple, takich jak iOS, macOS, watchOS i tvOS. Język ten jest prosty w nauce, ale posiada szerokie możliwości i jest wydajny, dlatego cieszy się dużą popularnością wśród programistów tworzących aplikacje dla tych platform. Mimo to, Objective-C ma pewne wady, takie jak skomplikowana składnia i rozległy kod, które należy wziąć pod uwagę przy jego wyborze. W ostatnich latach coraz większą popularnością cieszy się również język Swift, który został opracowany przez Apple i jest dedykowany do tworzenia aplikacji dla platform iOS, macOS, watchOS i tvOS. Trudno jest dokładnie przewidzieć, co się wydarzy w przyszłości, ale warto pamiętać, że oba te języki są blisko związane z platformami Apple i mogą być przydatne dla osób chcących tworzyć aplikacje dla tych platform.

FAQ – najczęstsze pytania dotyczące Objective-C

1. Czym jest Objective-C?

Objective-C to język programowania obiektowego, który łączy cechy języka C z mechanizmami obiektowymi Smalltalka. Jest szczególnie znany z użycia w środowiskach Apple, takich jak macOS i iOS.

2. Do czego używa się Objective-C?

Objective-C jest głównie używany do tworzenia aplikacji na systemy operacyjne Apple, takie jak macOS i iOS, zwłaszcza przed popularyzacją języka Swift.

3. Jakie są główne cechy Objective-C?

Objective-C wyróżnia się dynamicznym typowaniem, przesyłaniem wiadomości (message passing) zamiast klasycznego wywoływania metod, kategoriami oraz protokołami.

4. Czym różni się Objective-C od C++?

Chociaż oba są rozszerzeniami języka C, Objective-C koncentruje się na dynamicznych cechach obiektowości i jest bardziej zbliżony do stylu Smalltalka, natomiast C++ implementuje mechanizmy obiektowe w sposób statyczny i bardziej kontrolowany kompilacyjnie.

5. Czy Objective-C jest nadal używany?

Tak, mimo że Swift stał się preferowanym językiem Apple, wiele istniejących projektów i bibliotek wciąż wykorzystuje Objective-C, a znajomość tego języka pozostaje przydatna.

6. Czy trudno nauczyć się Objective-C?

Dla osób znających już C lub inne języki programowania obiektowego, nauka Objective-C może być stosunkowo szybka, choć składnia, zwłaszcza w zakresie wywoływania metod, może początkowo wydawać się nietypowa.

7. Jakie IDE najlepiej nadaje się do pracy z Objective-C?

Najczęściej używanym środowiskiem do tworzenia aplikacji w Objective-C jest Xcode, oficjalne IDE firmy Apple.

8. Czy warto uczyć się Objective-C w 2025 roku?

Warto, jeśli planujesz pracować przy utrzymywaniu starszych aplikacji Apple lub chcesz lepiej zrozumieć historię i podstawy rozwoju aplikacji na macOS/iOS. Jednak do nowych projektów Swift jest obecnie rekomendowanym wyborem.

9. Jak wygląda podstawowa struktura klasy w Objective-C?

Klasa składa się z interfejsu (@interface) i implementacji (@implementation). Oba elementy definiują właściwości i metody klasy.

10. Czy Objective-C jest językiem w pełni obiektowym?

Objective-C można uznać za język hybrydowy – łączy funkcjonalności programowania proceduralnego (C) i obiektowego (Smalltalk), co daje dużą elastyczność.