Headless CMS
6 minut czytania
Headless CMS to rodzaj systemu zarządzania treścią, który pozwala tworzyć, zarządzać i udostępniać treści bez konieczności posiadania interfejsu użytkownika dla witryny internetowej. Headless CMS skupia się wyłącznie na zarządzaniu treścią i udostępnianiu jej za pomocą API.
Headless CMS to ciekawe rozwiązanie technologiczne służące projektowaniu nowoczesnych interfejsów aplikacji webowych. Jest coraz bardziej doceniane przez programistów z wielu krajów dzięki niezwykłej elastyczności w sposobie budowy systemu zarządzania treści od strony backendu. System ten w porównaniu do tradycyjnych CMS-ów wymaga określonej wiedzy programistycznej, jednakże oferuje możliwości wyboru niemal dowolnej technologii służącej do budowy nowoczesnych aplikacji webowych.
Architektura Headless CMS
Architektura Headless CMS różni się od tradycyjnych systemów zarządzania treścią głównie swoją strukturą i podejściem do prezentacji danych. W klasycznych CMS-ach, takich jak WordPress czy Joomla, backend i frontend są ściśle powiązane. Oznacza to, że system zarządzania treścią odpowiada zarówno za przechowywanie danych, jak i za ich prezentację na stronie. W przypadku Headless CMS, ta relacja jest oddzielona, co prowadzi do bardziej elastycznej i skalowalnej architektury.
W Headless CMS, „głowa” (frontend) jest oddzielona od „rdzenia” (backend), który zarządza treścią. Backend w takim systemie zajmuje się tylko przechowywaniem, zarządzaniem i udostępnianiem treści za pośrednictwem API (Application Programming Interface). API jest odpowiedzialne za przesyłanie danych do różnych kanałów prezentacji, takich jak strony internetowe, aplikacje mobilne, czy aplikacje desktopowe. Dzięki temu treści mogą być zarządzane w jednym miejscu i dostarczane do różnych platform bez potrzeby dostosowywania kodu frontendowego do każdej z nich.
Architektura Headless CMS opiera się na kilku kluczowych komponentach:
- Backend (CMS API): Główny element, który obsługuje przechowywanie treści, zarządzanie użytkownikami i ich uprawnieniami oraz integrację z innymi systemami. W tym komponencie znajduje się również baza danych, która przechowuje treści oraz metadata.
- API (RESTful, GraphQL): Interfejsy, które umożliwiają komunikację między backendem a frontendem. API pozwala na pobieranie i wysyłanie treści w formatach takich jak JSON czy XML. RESTful API oraz GraphQL to popularne technologie, które zapewniają elastyczność w zapytaniach i manipulacji danymi.
- Frontend (Prezentacja): W odróżnieniu od tradycyjnych CMS-ów, frontend w architekturze Headless CMS jest niezależny od backendu. Może być zbudowany przy użyciu dowolnej technologii lub frameworka, jak React, Angular, Vue.js, czy nawet z wykorzystaniem statycznych generatorów stron, takich jak Gatsby. Dzięki tej niezależności, frontend może być optymalizowany pod kątem wydajności i funkcjonalności, niezależnie od backendu.
- Content Delivery Network (CDN): Systemy rozproszonych serwerów, które przechowują i dostarczają treści do użytkowników na całym świecie. CDN-y mogą wspierać Headless CMS w szybszym dostarczaniu treści dzięki lokalizacji serwerów blisko użytkowników końcowych.
- Zarządzanie treścią: W Headless CMS edytowanie i zarządzanie treścią odbywa się za pośrednictwem intuicyjnego interfejsu administracyjnego. Możliwość precyzyjnego dostosowania struktur danych, pól i schematów pozwala na elastyczne dostosowanie systemu do specyficznych potrzeb projektu.
Ta oddzielna architektura umożliwia większą elastyczność w tworzeniu i zarządzaniu treścią, pozwala na lepsze dostosowanie do różnych kanałów i platform, a także wspiera lepszą skalowalność i wydajność. Dzięki rozdzieleniu backendu od frontendowej warstwy prezentacji, projektanci i deweloperzy mogą skupić się na optymalizacji każdego z tych elementów z osobna, co prowadzi do bardziej dynamicznych i zróżnicowanych doświadczeń użytkowników.
Czy warto korzystać z Headless CMS?
Bezgłowy system przede wszystkim zapewnia ogromną dowolność wyboru technologii, w której programiści chcą prezentować treści i to w sposób całkowicie zależny od nich samych. Oznacza to, że z góry określone szablony nie ograniczają ich możliwości. Sami również mogą tworzyć dowolne, nowoczesne i elastyczne widoki oraz pobierać dane przez API. Co więcej, zmiana serwowanych treści oraz zmiany w funkcjonalnościach samego Headless CMS mogą odbywać się symultanicznie na kilku kanałach oraz na odmiennych systemach i urządzeniach w sposób o wiele szybszy niż na tradycyjnych systemach CMS.
Bezgłowy CMS zapewnia większe bezpieczeństwo aplikacjom webowym na nim powstałym. W sieci coraz częściej ukazują się biblioteki open source, które jednak nie są tak popularne jak np. Wordpress, co znacznie zmniejsza możliwość ataków hakerów. Dodatkową praktyka zwiększającą stabilność i bezpieczeństwo tych aplikacji jest umieszczenie na różnych serwerach części front-endowej i back-endowej.
Headless CMS a tradycyjne CMS – porównanie
Wybór między Headless CMS a tradycyjnym CMS może znacząco wpłynąć na sposób budowy i zarządzania aplikacjami webowymi. Główne różnice między tymi dwoma podejściami koncentrują się na architekturze i elastyczności zarządzania treściami.
Tradycyjne CMS, oferują zintegrowane rozwiązanie do zarządzania treściami, które obejmuje zarówno backend, jak i frontend. Oznacza to, że użytkownicy zarządzają treścią i jednocześnie widzą, jak będzie ona wyglądać na stronie internetowej w czasie rzeczywistym. Tego typu systemy są zazwyczaj bardziej przyjazne dla użytkownika, szczególnie dla osób, które nie mają zaawansowanej wiedzy technicznej. Tradycyjne CMS często oferują szeroki wachlarz wtyczek i motywów, co umożliwia szybkie dostosowanie wyglądu i funkcjonalności strony bez potrzeby programowania. Jednym z głównych ograniczeń jest jednak to, że frontend i backend są ściśle powiązane, co może utrudniać integrację z nowoczesnymi technologiami frontendowymi oraz ograniczać elastyczność w dostosowywaniu interfejsu użytkownika.
Headless CMS, z kolei, separuje backend od frontend, co oznacza, że zarządzanie treściami odbywa się niezależnie od sposobu ich prezentacji. Systemy dostarczają jedynie interfejs do zarządzania treściami i API, które umożliwiają ich pobieranie i wyświetlanie na różnych platformach i urządzeniach. Ta separacja umożliwia większą elastyczność i skalowalność, ponieważ frontend może być zbudowany przy użyciu dowolnej technologii (np. React, Vue.js, Angular), a backend może być dostosowany do specyficznych potrzeb projektu. Headless CMS są również lepszym rozwiązaniem dla projektów wielokanałowych, gdzie te same treści muszą być dostarczane na różne platformy, takie jak strony internetowe, aplikacje mobilne czy IoT.
Jednakże, wybór Headless CMS wiąże się z większym poziomem skomplikowania w zakresie integracji i konfiguracji. Wymaga on również znajomości technologii frontendowych i API, co może być barierą dla mniej technicznych użytkowników. Z drugiej strony, tradycyjne CMSy, mimo że są bardziej przyjazne dla początkujących, mogą nie oferować tej samej elastyczności i zdolności do skalowania, co Headless CMS, szczególnie w bardziej złożonych projektach.
Przykłady popularnych Headless CMS
Headless CMS zyskuje na popularności dzięki swojej elastyczności i wszechstronności. Oto kilka przykładów wiodących rozwiązań w tej kategorii:
- Strapi: to jedno z najbardziej popularnych open-source'owych rozwiązań Headless CMS. Oferuje przyjazny interfejs użytkownika oraz możliwość pełnej personalizacji API. Dzięki rozbudowanej dokumentacji i wsparciu dla wielu baz danych (np. MongoDB, PostgreSQL), Strapi jest często wybierane do budowy aplikacji wymagających niestandardowych rozwiązań i integracji.
- Contentful: to chmurowe Headless CMS, które koncentruje się na elastycznym zarządzaniu treściami i łatwej integracji z różnymi technologiami frontendowymi. Oferuje zaawansowane funkcje, takie jak wersjonowanie treści i współpraca w czasie rzeczywistym, co czyni go idealnym wyborem dla dużych projektów i zespołów pracujących nad złożonymi aplikacjami.
- Sanity: wyróżnia się dzięki swojej wysokiej konfigurowalności i szybkości. Platforma pozwala na tworzenie niestandardowych interfejsów użytkownika i dostosowywanie schematów treści w sposób, który jest bardzo elastyczny i skalowalny. Dzięki rozbudowanemu API i możliwościom rozszerzeń, Sanity jest często wybierane przez zespoły developerskie potrzebujące pełnej kontroli nad strukturą treści.
- Prismic: to kolejny popularny Headless CMS, który zapewnia intuicyjny edytor treści oraz prostą integrację z różnymi technologiami frontendowymi. Prismic oferuje funkcje takie jak „content slicing” oraz możliwość tworzenia dynamicznych stron i wpisów blogowych, co sprawia, że jest to solidne narzędzie do zarządzania treściami w aplikacjach internetowych.
- GraphCMS: to Headless CMS oparty na GraphQL, co pozwala na szybki i precyzyjny dostęp do danych treści. Jego główną zaletą jest integracja z ekosystemem GraphQL, co umożliwia łatwe pobieranie i manipulowanie danymi w czasie rzeczywistym. Jest to idealne rozwiązanie dla aplikacji wymagających skomplikowanych zapytań i dużej efektywności w zarządzaniu treściami.
Każde z tych rozwiązań ma swoje unikalne cechy i korzyści, które mogą odpowiadać różnym potrzebom projektów webowych, od małych aplikacji po duże systemy enterprise. Wybór odpowiedniego Headless CMS zależy od specyfiki projektu, wymagań dotyczących skalowalności, a także preferencji zespołu developerskiego.
Nasza oferta
Web development
Dowiedz się więcejMobile development
Dowiedz się więcejE-commerce
Dowiedz się więcejProjektowanie UX/UI
Dowiedz się więcejOutsourcing
Dowiedz się więcejPowiązane artykuły
Headless CMS - lista popularnych technologii
5 lip 2022
W ostatnim czasie coraz więcej firm decyduje się na wykorzystanie technologii Headless CMS. Jest to spowodowane coraz większym zapotrzebowaniem na elastyczność i możliwość tworzenia aplikacji internetowych, które będą dostosowane do indywidualnych potrzeb użytkownika.
Jam Stack – przełom czy dobrze znana technologia?
17 lut 2022
Jam Stack to technologia, która polega na budowaniu aplikacji internetowych za pomocą statycznie generowanych stron, które są hostowane na serwerach CDN. Jest coraz bardziej popularny wśród programistów, ponieważ oferuje wiele korzyści, takich jak szybkość, niskie koszty utrzymania i bezpieczeństwo.
WebWave, polski system CMS
1 lut 2022
WebWave to nowoczesny edytor stron internetowych, który umożliwia tworzenie i edycję stron bez konieczności posiadania zaawansowanej wiedzy technicznej. Dzięki intuicyjnemu interfejsowi oraz bogatej bibliotece gotowych szablonów, każdy może stworzyć profesjonalną stronę internetową bez potrzeby korzystania z pomocy specjalisty.
Networking w IT: jak skutecznie budować i utrzymywać sieć profesjonalnych kontaktów?
13 gru 2024
Networking w IT to kluczowy element kształtowania kariery zawodowej. W dobie dynamicznej cyfrowej transformacji, utrzymywanie sieci profesjonalnych kontaktów staje się niezbędnym narzędziem. Umożliwia wymianę doświadczeń, dzielenie się wiedzą i odkrywanie nowych możliwości. Ale jak skutecznie budować i utrzymywać te relacje? Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej.
One-pager - Czy warto? Analiza zalet i wad stron internetowych w jednym oknie
13 gru 2024
One-pager to termin, który oznacza stronę internetową składającą się tylko z jednej podstrony. Czy to udogodnienie dla użytkownika czy może jednak problem? Poznajmy zalety i wady tej konstrukcji w kontekście potrzeb biznesowych i oczekiwań odbiorców. Nasza analiza pomoże Ci zdecydować, czy warto inwestować w one-pagery.
Kerning a percepcja tekstu: Oddziaływanie odpowiednich odstępów między literami na czytelność
13 gru 2024
Kerning, termin niewielu znanym poza branżą graficzną, odgrywa kluczową rolę w czytelności tekstu. Odpowiednio dobrane odstępy między literami potrafią nie tylko poprawić estetykę całego dzieła, ale także znacznie wpływają na postrzeganie i przyswajanie treści. Analizując to zjawisko, zrozumiesz, jak subtelne zmiany mogą generować wielkie efekty.
Dark Patterns: Zrozumienie ich natury i konsekwencji ich stosowania
12 gru 2024
Dark Patterns - to manipulacyjne techniki projektowania, które mają na celu skłonienie użytkowników do podejmowania działań niezgodnych z ich wolą. Chociaż powszechne w cyfrowym ekosystemie, ich natura i konsekwencje są często niedoceniane. Czy te praktyki są etycznie poprawne, czy może istnieje granica, której nie powinno się przekraczać? To pytania, które próbujemy odpowiedzieć w tym artykule.
Zobacz wszystkie artykuły